Grzegorz Wielki

(540–604) papież i doktor Kościoła

Wspomnienie: 3 września

Św. Grzegorz urodzony w Rzymie był synem św. Sylwii i patrycjusza Gordiana, który później wyrzekł się świata i został jednym z siedmiu diakonów Rzymu. Św. Grzegorz otrzymał gruntowne wykształcenie. W roku 574 cesarz Justyn Młodszy mianował go prefektem Rzymu. Po śmierci ojca św. Grzegorz zbudował sześć klasztorów na Sycylii. Siódmy klasztor benedyktynów św. Andrzeja – założył we własnym domu w Rzymie. Tutaj w roku 575 przywdział habit zakonny.

Po śmierci Pelagiusza kapłani i lud wybrali św. Grzegorza papieżem. Swoją działalnością zasłużył sobie na miano Wielkiego. Jego pracowitość i zapał religijny znane były w całym ówczesnym świecie. Pozyskał Longobardów ariańskich dla Kościoła, przywiązał Franków do stolicy Apostolskiej, wysłał opata Augustyna z gronem misjonarzy na misje do Anglów. Był ojcem i jakby drugim fundatorem życia i pracy benedyktyńskiej. Wobec roszczeń patriarchów konstantynopolitańskich określił dobitnie prymat rzymski, mianując się tylko “sługą sług Bożych”. Przez mądre administrowanie majątkiem Kościoła położył podwaliny pod dziedzictwo Piotrowe, zaczątek Państwa Kościelnego. Uczestniczył gorliwie w życiu Kościoła. Mimo cierpień fizycznych i niezliczonych zajęć znajdował czas na pisanie. Jest autorem wielu dzieł o ogromnej wartości. Do najcenniejszych należą: listy, homilie, “Regula Pastoralis”, “Dialogi”. Zawdzięczamy mu także wspaniałe opracowanie liturgii Mszy św. i innych nabożeństw. Jest jednym z czterech wielkich doktorów zachodniego Kościoła rzymskokatolickiego. Zmarł 12 marca 604 roku, jest patronem nauczycieli.

*Zanim został papieżem, Grzegorz był mnichem – zresztą ten sposób życia był mu tak bliski, że pomimo wyboru na stolicę Piotrową do śmierci nosił habit. To właśnie z mniszego okresu jego życia pochodzi opowieść o tym, jak narodził się zwyczaj mszy za zmarłych, od jego imienia zwanych mszami gregoriańskimi. Przyszły święty założył opactwo przy kościele św. Andrzeja in Celio, w którym dziesięć lat później został opatem. Podczas jego rządów zdarzyło się, że po śmierci jednego z mnichów w jego posłaniu znaleziono pieniądze. W świetle obowiązującej w tamtym klasztorze reguły posiadanie jakiejkolwiek kwoty było równoznaczne ze złamaniem ślubu ubóstwa, a więc zakonnik ten zmarł w grzechu ciężkim. Grzegorz zmartwił się tym; żeby pokazać skalę przestępstwa, kazał pochować zmarłego poza murami klasztoru, ale jednocześnie zarządził odprawianie za niego trzydziestu mszy św., dzień po dniu. Po zakończeniu ich sprawowania ów mnich miał przyjść do opata i podziękować za znaczne skrócenie czasu czyśćca, które zawdzięczał tym mszom.

Zwyczaj takiej modlitwy za zmarłych kultywowany jest w Kościele do dziś.

(tekst E. Wiater)

Święty Grzegorzu, naucz nas modlić się wytrwale za zmarłych!

3. września w liturgii wspominamy św. Grzegorza Wielkiego, papieża i doktora Kościoła. Poznaj jego 7 skutecznych rad, które pozwalają prowadzić lepsze życie:

 1. Nasz Odkupiciel okazał się jedną i tą samą osobą co Kościół, którą przyjął.

2. Nawet jeśli prawda może powodować zgorszenie, lepiej dopuścić do zgorszenia niż wyrzec się prawdy.

3. Nikt na świecie nie żyje wyłącznie dla siebie. Jesteśmy tu także dla innych.

4. Rozkosz nigdy nie jest wolna od grzechu.

5. Tak posiadajcie rzeczy tego świata, aby przez nie świat nie posiadał was. 

6. Wielu teraz macie Łazarzów, którzy leżą u waszych drzwi i potrzebują tego, co codziennie spada z waszych stołów, gdy jesteście nasyceni.

7. Kto głosi kazania dlatego, aby tu otrzymał pochwałę lub wynagrodzenie, niewątpliwie pozbawia się wiecznej nagrody.