Henryk Fros SJ

Wincenty a Paulo lub Wincenty de Paul urodził się 24 kwietnia 1581 r. w miejscowości Ranguine (niedaleko Pouy, Francja), która w r. 1828 zmieniła swą nazwę na St-Vincent-de-Paul.

W r. 1595 podjął studia w Dax. Kontynuował je w Tuluzie, gdzie w r. 1600 został kapłanem, a w cztery lata później uzyskał stopień bakałarza teologii. Udał się następnie do Rzymu. Jest rzeczą wysoce kontrowersyjną, czy w latach 1605- -1607 przebywał w niewoli mauretańskiej. W r. 1608 widzimy go już w Paryżu, który miał się stać głównym polem jego apostołowania. Zetknął się tam rychło z Piotrem de Bérulle, założycielem francuskiej gałęzi oratorianów. Za jego sprawą objął w r. 1612 parafię w Clichy, a w roku następnym stanowisko kapelana i wychowawcy w domu dowódcy galer królewskich. Pełnił te funkcje do r. 1626. W tym też czasie (1617) zaczął wygłaszać nauki misyjne i złożył ślub poświęcenia swego życia na rzecz biednych.

Przez czas jakiś był proboszczem w Châtillon, potem coraz to bardziej oddawał się pracom misyjnym wśród zubożałej ludności wiejskiej. Z wolna mobilizował do tej pracy innych kapłanów. W r. 1625 założył z nimi Zgromadzenie Misjonarzy (Congregatio Missionis), które stosunkowo rychło – jeszcze za jego życia – rozszerzyło się na całą Francję, Polskę (1651) i Włochy (a później także na Szkocję, Afrykę Północną i Madagaskar). Jedną z pierwszych siedzib Stowarzyszenia był dom przeora od Św. Łazarza, stąd nazwa, która przylgnęła do jego członków (łazarzyści). Dom ten do śmierci założyciela przeprowadził 800 misji ludowych. Nie jedyne to jego osiągnięcie. W r. 1632 otwarto jego podwoje dla kapłanów i świeckich, którzy by chcieli odprawić rekolekcje, a w roku następnym święty zainicjował wtorkowe konferencje duchowne dla kapłanów. Z jego też inicjatywy zaczęto udzielać rekolekcji przed przyjęciem święceń kapłańskich.

Jeśli dodamy do tego, że Wincenty przyczynił się wydatnie do zakładania seminariów duchownych, jego olbrzymi wkład w dzieło odnowy kleru i życia religijnego będzie dla nas oczywisty. Nie mniejszy był jego wkład w dzieło chrześcijańskiego miłosierdzia. Już w r. 1617 jako proboszcz w Châtillon-les-Dombes założył Bractwo Pań Miłosierdzia dla opieki nad biednymi i chorymi z parafii. Zakładał później analogiczne stowarzyszenia w czasie głoszenia misji. Z paryskich Pań Miłosierdzia wyrosło (1633) zgromadzenie szarytek (zob. Ludwika de Marillac), wielka instytucja zakonna i charytatywna, pomyślana w sposób wręcz nowatorski. Działalność -wincentek- była tak rozległa, że widywano je nawet na polu bitew jako sanitariuszki.

W czasach frondy święty ratował rzesze głodujących, a następnie niósł pomoc całym prowincjom, dotkniętym nędzą i zniszczeniami wojennymi (Lotaryngii, Szampanii, Pikardii itd.). W historii duchowości chrześcijańskiej Wincenty de Paul zaliczany jest do tzw. szkoły francuskiej. W rzeczy samej był poniekąd uczniem de Bérulle’a, uległ urokowi i wpływowi Franciszka Salezego, żywo kontaktował się z założycielem sulpicjanów, Janem Olier, i innymi. Wszystkich chyba przewyższał zmysłem praktycznym i talentem organizacyjnym.

Zmarł 27 września 1660 r. w Paryżu. W r. 1729 został beatyfikowany, a w r. 1885 zaliczony w poczet świętych. Jego wspomnienie liturgiczne przez długi czas obchodzono 19 lipca. Ostatnia reforma kalendarza przywróciła pamiątce wielkiego jałmużnika miejsce właściwe, czyli 27 września.