Wielki Post

Dla chrześcijan praktykowanie postu było udziałem w Misterium Paschalnym Chrystusa. W odróżnieniu od żydów chrześcijanie pościli nie w poniedziałki i czwartki, ale w środy i w piątki. Tradycja wiązała środę z uwięzieniem Chrystusa, a piątek z Jego śmiercią. Poczynając od III wieku post w te dni stał się obowiązkowy. W I połowie IV w. Ustaliła się tradycja 40 dni postu przed Paschą. W VII wieku w Rzymie Środa Popielcowa stała się początkiem Wielkiego Postu. Nazwa „Wielki Post” jest charakterystyczna dla języka polskiego. Swój rodowód zawdzięcza surowym praktykom postnym, które w kulturze i religijności polskiej były rygorystycznie przestrzegane. Przez cały ten okres nie spożywano mięsa ani tłuszczu. Słynny był gest wypalania patelni nad ogniskiem tak, aby nie został na niej nawet ślad tłuszczu. Liczba 40 dni ma charakter symboliczny. Wyraża trwanie jednego pokolenia życia człowieka. Przez czterdzieści dni pościł Chrystus Pan (Mt 4, 2), Mojżesz (Wj 34, 28) i Eliasz (3Krl 19, 8). Dali oni wzór Wielkiego Postu, który jest czasem pokuty i pogłębiania życia religijnego. Czas ten służy duchowemu przygotowaniu się do uroczystego obchodu świąt wielkanocnych. Program dla tej pracy podaje prefacja wielkopostna: „Boże, Ty pozwalasz swoim wiernym, co roku z oczyszczoną duszą oczekiwać świąt wielkanocnych, aby gorliwie oddając się modlitwie i dziełom miłosierdzia przez uczestnictwo w sakramentach odrodzenia osiągnęli pełnię dziecięctwa Bożego”. Wielki Post, to czas nawrócenia, czas Bożego miłosierdzia, czas ożywienia życia religijnego, czas walki z wadami, grzechami i mocami zła, czas zbliżania się do Chrystusa. Chrześcijanie znali i praktykowali post jako formę pokuty. Modlitwa i post były sposobami odwracania się od zła, demonów. Wskazywano także na terapeutyczno-higieniczne znaczenie postu. Na przestrzeni wieków zmieniały się praktyki postne. Nową regulację prawną postu przyniosła konstytucja Penitemini

Post w Wielki Piątek ma charakter smutku wynikającego z powodu „zabrania Oblubieńca (Mt 9,15), do postu zobowiązani są chrześcijanie od 18 do do 60 roku życia. Wtedy spożywa się jeden posiłek do syta i dwa posiłki lekkie. Nie jest przewidziana dyspensa. Do wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych zobowiązani jesteśmy we wszystkie piątki całego roku. Obowiązek ten spoczywa na tych wiernych, którzy ukończyli 14 rok życia.

W doświadczeniu religijnym post jest otwarciem się człowieka na Pana Boga. Zawsze, jak mówi tradycja, post łączono z modlitwą i jałmużną.